Lan hài Việt Nam - Loài lan đặc hữu vùng núi đá vôi Việt Nam

Lan hài Việt Nam (Paphiopedilum vietnamense) - Loài lan rừng quý hiếm, đặc hữu của Việt Nam, có màu hồng phấn nhẹ nhàng, thanh tao cùng hình dáng hoa độc đáo.

Lan hài Việt Nam (tên khoa học: Paphiopedilum vietnamense) là một kiệt tác của núi rừng đá vôi phía Bắc Việt Nam, không chỉ khiến giới chơi lan của nước ta tự hào mà còn thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà sưu tầm quốc tế nhờ vẻ đẹp độc đáo cùng màu sắc thanh cao. Tuy nhiện nay, loài lan này không quá phổ biến vì phạm vi phân bố hẹp và những vấn đề liên quan đến pháp lý nhưng nó vẫn là niềm ao ước của nhiều nhà sưu tầm lan trong và ngoài nước.

Trong bài viết hôm nay, hãy cùng hoa lan rừng tìm hiểu chi tiết về nguồn gốc, đặc điểm hình dáng cũng như kỹ thuật trồng và chăm sóc lan hài bóng Việt Nam để hiểu tại sao chúng lại có sức hút đến vậy nha.

Nguồn gốc và phân bố lan hài Việt Nam

Tìm hiểu về lan hài Việt Nam - hài bóng.

Lan hài Việt Nam hay còn gọi là lan hài bóng Việt Nam (tên khoa học: Paphiopedilum vietnamense) là loài lan đặc hữu của Việt Nam - chỉ mọc trong tự nhiên ở nước ta mà không có trong tự nhiên tại bất kỳ quốc gia nào.

Loài lan này được phát hiện và mô tả khoa học lần đầu tiên vào năm 1999 bởi tiến sĩ Holger Perner - nhà thực vật học người Đức, tại núi đá vôi thuộc huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang.

Lan hài bóng có phạm vi phân bố rất hẹp, chỉ có ở một số điểm núi đá vôi thuộc tỉnh Hà Giang, thường sống trong các khe đá, vách núi đá vôi ẩm ướt với độ cao từ 1.200 - 1.500 m so với mực nước biển.

Lan hài Việt Nam là một loài đặc hữu, quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng cao vì bị khai thác quá mức. Hiện chúng vừa có mặt trong sách đỏ Việt Nam, vừa thuộc “Phụ lục I - Công ước CITES - Cấm buôn bán thương mại quốc tế dưới mọi hình thức.

Lan hài Việt Nam có gì đặc biệt?

Đặc điểm về thân, lá, hoa của lan hài bóng Việt Nam.

Lan hài Việt Nam được đánh giá là một trong những giống lan hài đẹp và độc đáo nhất trên thế giới. Cùng tìm hiểu chi tiết về hình dáng thân, lá, hoa của loài lan này để xem chúng có gì đặc biệt nhé.

Thân:

• Thân rất ngắn, dạng rễ - lá mọc từ một điểm gốc
• Cây phát triển thành từng bụi nhỏ với nhiều chồi non cạnh gốc mẹ
• Thân nằm sát đất, ẩn dưới lớp rêu, mùn.

Lá:

• Mọc sát gốc, không có bẹ hay cuống lá rõ ràng
• Lá dài từ 15 - 25 cm, rộng từ 3 - 4 cm
• Mặt lá có màu xanh lục đậm có vân chìm mờ nhạt, mặt dưới lá có màu tím
• Mép lá trơn, mặt trên hơi bóng.

Hoa:

• Hoa mọc từ cuống hoa dài từ 20 - 30 cm
• Mỗi cây chỉ ra hoa duy nhất 1 lần
• Hoa có đường kính lớn lên đến 8 - 10 cm
• Hoa có hai cánh hai bên rộng, xòe ngang, 1 cánh môi hình chiếc chài úp xuống - nguồn gốc cho tên gọi “lan hài”
• Cánh đài dựng đứng, lớn, tròn và có viền nhẹ.
• Nền hoa có màu hồng phớt, trắng hồng với cánh môi có màu tím hồng đậm, bóng mịn như sáp, cánh đài và cánh hoa hai bên có màu hồng trắng nhạt - màu sắc hài hòa, trang nhã.
• Hoa không có hương thơm rõ rệt, chỉ ngửi thấy mùi thoang thoảng khi đứng sát.
• Hoa nở khá lâu từ 3 - 4 tuần.

Cẩm nang trồng & chăm sóc lan hài Việt Nam

Hướng dẫn trồng và chăm sóc lan hài bóng Việt Nam.

Lan Hài Việt Nam rất khó trồng, nhất là đối với những bạn chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc trồng và chăm sóc lan rừng. Chính vì vậy, ngay bên dưới đây chúng tôi đã tổng hợp những kinh nghiệm quý báu nhất từ khâu chọn giống cho đến việc trồng và chăm sóc loài lan này, cùng tìm hiểu ngay nhé.

Chọn giống và chọn giá thể

Việc chọn giống và giá thể để trồng lan hài bóng tưởng chừng như đơn giản nhưng đây lại là một bước vô cùng quan trọng, quyết định đến việc cây có thể phát triển rễ mạnh, sinh trưởng tốt và nở hoa đẹp hay không.

Chọn giống tốt nhất:

• Chỉ chọn cây giống nuôi cấy mô hoặc chồi tách từ cây mẹ khỏe mạnh, tuyệt đối tránh mua cây khai thác trực tiếp từ rừng vì đây là hành vi vi phạm pháp luật.
• Nên chọn cây có từ 3 - 5 lá, rễ phát triển dài trên 3 cm, không có dấu hiệu sâu bệnh.
• Sau khi lựa được cây giống có thể ngâm trong dung dịch Physan + B1 loãng để khử khuẩn và kích rễ.

Chọn giá thể phù hợp:

• Điều kiện: Chọn giá thể có khả năng thoát nước tốt, giữ âm tương đối.
• Gợi ý giá thể: Vỏ thông + đá bọt + dớn mềm, than cùi vụn + vỏ dừa đã qua xử lý….
• Lưu ý: Các giá thể cần được ngâm trong nước vôi trong sau đó phơi nắng cho khô ráo hoàn toàn rồi mới tiến hành trồng lan.

Cách trồng lan hài Việt Nam đúng kỹ thuật

Sau đây là quy trình trồng lan hài bóng Việt Nam đơn giản, đúng kỹ thuật nhất mời các bạn cùng tham khảo ngay nhé.

• Bước 1: Lót một lớp đá bọt, than to dưới đáy chậu để tăng khả năng thoát nước
• Bước 2: Đặt gốc lan nằm ngang mặt giá thể tránh vùi sâu giá thể
• Bước 3: Dùng dây hoặc que tre để cố định gốc lan
• Bước 4: Đặt chậu nơi thoáng mát trong khoảng 1 tuần đầu tiên, chỉ phun sương nhẹ ở gốc, không tưới xối mạnh.

Duy trì điều kiện sinh trưởng lý tưởng

Sau khi trồng lan thành công, bạn cần duy trì một môi trường lý tưởng như sau để giúp chậu lan hài bóng có thể sinh trưởng mạnh, sớm ra hoa nhé.

• Ánh sáng: Tán xạ từ 50 - 70% ánh sáng tự nhiên, tránh nắng gắt
• Nhiệt độ: Lý tưởng từ 20 - 25 độ C
• Độ ẩm: Khoảng 60 - 80%
• Độ thoáng: Trồng nơi có gió nhẹ, tránh bị ẩm bí, không bị mưa tạt, nắng hắt, gió lùa mạnh.

Tưới nước đúng cách

Bạn cần chú trọng đến khâu tưới nước vì nếu tưới nhiều quá sẽ làm lan bị úng dẫn đến thối rễ, nếu tưới quá ít thì cây không đủ độ ẩm để phát triển. Hãy lưu ý những điều sau:

• Mùa khô, nắng: Tưới 1 - 2 lần/ngày, tùy độ ẩm
• Mùa mưa: Tưới ít hơn, chỉ tưới khi giá thể đã khô.

Lưu ý: Nên tưới vào sáng sớm hoặc chiều mát, không để nước đọng lại trên lá qua đêm để tránh làm thối lá.

Bón phân cho từng giai đoạn

Với mỗi giai đoạn phát triển của lan hài Việt Nam, bạn cần bón từng loại phân khác nhau, gợi ý như sau:

• Giai đoạn phát triển: Phân NPK 30-10-10 + B1 với liều lượng 1g/1 lít nước, phun thẳng vào lá với tần suất 7 - 10 ngày/lần.
• Giai đoạn dưỡng hoa: NPK 10-30-20, NPK 6-30-30 loẵng 1g/1 lít
• Giai đoạn sau ra hoa: Bón phân hữu cơ + phân hóa học để phục hồi cây, bón xen kẽ để tránh tình trạng cây bị lỳ phân.

Phòng trừ sâu bệnh

Để giúp chậu lan luôn phát triển tốt, ít bị sâu bệnh gây hại thì bạn cần chú trọng đến việc phòng bệnh hằng ngày bằng cách tham khảo một số biện pháp sau:

• Lan bị thối gốc, đốm lá: Phun phòng Physan, Ridomil Gold mỗi tháng 1 lần
• Lan bị bọ trĩ, rệp sáp: Phun Confidor, dầu neem, dùng cồn 70 độ lau lá lan, duy trì môi trường thông thoáng, không bí ẩm.
• Lan bị nấm rễ, mốc trắng: Dùng giá thể thoát nước tốt, kiểm tra tình trạng giá thể thường xuyên.

Lan hài Việt Nam giá bao nhiêu?

Hiện nay lan hài bóng không được bán phổ biến ở nước ta vì tính chất quý hiếm và những yếu tố liên quan đến pháp lý. Tuy nhiên, dựa trên giá cả trên thị trường quốc tế thì mức giá cho loài lan này sẽ dao động từ 1.100.000 - 1.500.000 vnđ/cho một cây trung bình, đối với cây vừa nảy chồi thì giá thấp hơn.

Lưu ý: hiện nay lan hài Việt Nam thuộc Phụ lục I CITES và sách đỏ Việt Nam cho nên cây có nguồn gốc tự nhiên hoàn toàn bị cấm buôn bán. Khi mua các bạn hãy chú ý xem đó là hàng nuôi cấy mô hay hàng tự nhiên nhé.

Hỏi đáp về lan hài Việt Nam

Lan hài Việt Nam có dễ trồng không?

Không, loài lan này khá là khó trồng, nhất là đối với người chưa có kinh nghiệm vì đòi hỏi chăm sóc cũng như môi trường sống cầu kỳ.

Lan hài bóng Việt Nam ra hoa vào tháng mấy?

Thông thường, lan hài Việt Nam ra hoa vào thời điểm cuối đông - đầu xuân (tháng 12 - tháng 3 dương lịch), mỗi nam chỉ ra hoa duy nhất 1 lần.

Lan hài Việt Nam được nhân giống bằng cách nào?

Có hai cách để nhân giống lan hài Việt Nam là tách bụi khi cây mẹ đẻ nhánh con có rễ hoặc nuôi cấy mô (chỉ phù hợp với các trung tâm nhân giống)

Lan hài Việt Nam có thơm không?

Không, loài lan này không có mùi thơm rõ rệt, chỉ thoang thoảng nếu bạn đứng gần. Nói chung giá trị của loài lan này nằm ở hình dáng và màu sắc hoa.

Hình ảnh lan hài Việt Nam đẹp

Ngay bên dưới đây là bộ sưu tập hình ảnh hoa lan hài bóng Việt Nam đẹp, độc đáo và hiếm có nhất, mời các bạn cùng chiêm ngưỡng để có thể thỏa thích nhìn ngắm loài lan này hơn nhé.

Vẻ đẹp độc đáo của lan hài Việt Nam.

Những chậu lan hài bóng Việt Nam đang khoe sắc rực rỡ.

Cận cảnh mặt hoa của lan hài bóng Việt Nam.

Một chậu lan Hài bóng Việt Nam đang nở rộ.

Vẻ đẹp độc đáo có 1 không 2 của lan hài Việt Nam.

Lan Hài Việt Nam không chỉ đơn thuần là một loài lan rừng đẹp, quý hiếm mà nó còn đại diện cho sự đa dạng sinh học và nét đẹp của rừng núi đá vôi ở miền Bắc Việt Nam. Việc nhân giống và bảo tồn lan hài bóng không chỉ có giá trị về mặt sưu tầm mà nó còn phần nào bảo vệ di sản thiên nhiên vô giá của nước ta.

Đừng quên truy cập chuyên mục Blog của hoalanrung.net để tìm hiểu thêm về nhiều loài lan hài, lan rừng hay lan lai tạo đẹp, độc, lạ khác nha.