Lan hài lông - Nguồn gốc, đặc điểm và cách trồng từ A - Z
Blog | by
Lan hài lông (Paphiopedilum hirsutissimum) loài lan rừng quý hiếm, hoa to với hình dáng độc đáo, màu sắc ấn tượng, phủ đầy lông, thích khí hậu ẩm, mát.
Lan hài lông (tên khoa học: Paphiopedilum hirsutissimum) là một trong những loài lan rừng quý hiếm và được săn lùng nhiều nhất hiện nay. Nổi bật với vẻ ngoài vừa hoang dã vừa cổ điển bởi những bông hoa có kích thước lớn, hình dáng lạ mắt và phủ đầy lông mịn.
Trong bài viết hôm nay, hãy cùng hoa lan rừng khám phá chi tiết về nguồn gốc, đặc điểm cũng như cách trồng & chăm sóc lan Hài lông để hiểu rõ hơn tại sao loài lan này lại được giới sưu tầm lan đánh giá cao đến vậy nha.
Nguồn gốc lan hài lông
Lan Hài lông là một loài lân rừng quý hiếm.
Hài lông hay còn gọi là Tiên hài, có tên khoa học là Paphiopedilum hirsutissimum. Chúng được mô tả khoa học lần đầu tiên vào năm 1831 bởi nhà thực vật học người Anh tên là John Lindley.
Hài lông là loài bản địa của vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á, phân bố phổ biến tại một số quốc gia như sau:
- Việt Nam: Lào Cai, Lai Châu, Sơn La, Nghệ An
- Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Myanmar,...
Trong tự nhiên, loài lan này thường mọc ở những rìa núi đá voi, khe đá có mùn đất haownc thảm thực vật mục ẩm ướt trong những rừng thường xanh, rừng mua núi thấp, nơi có độ ẩm cao, ánh sáng tán xạ nhẹ.
Tên gọi “Paphiopedilum hirsutissimum” được ghép từ 2 từ:
- Paphiopedilum: Chiếc guốc cửa nữ thần
- Hirsutissimum: Rất nhiều lông
⟹ Có nghĩa là chiếc guốc có nhiều lông - ám chỉ hình dáng đặc trưng của lan hài lông.
Hiện nay, do bị khai thác quá mức, số lượng lan Hài lông trong tự nhiên ngày càng suy giảm nghiêm trọng, thậm chí còn được xếp vào “Phụ lục I CITES” - “Công ước quốc tế cấm buôn bán các loài thực vật - động vật hoang dã nguy cấp”, nghiêm cấm xuất khẩu nếu không có giấy phép.
Dấu hiệu nhận biết lan hài lông
Hoa lan Hài lông trông vô cùng đặc biệt và lạ mắt.
Lan Hài lông là một trong những loài lan rừng có vẻ ngoài ấn tượng nhất với hoa lớn, nhiều lông mịn cùng hình dáng độc đáo. Cụ thể như sau.
Thân - rễ:
- Không có thân giả hành, thân ngắn, mọc sát gốc
- Rễ dạng chùm, phát triển mạnh
- Cây mọc thành từng bụi và lan dần ra theo chiều ngang
Lá:
- Lá hình mác nhọn, có màu xanh lục sẫm, hơi bóng
- Lá dài từ 15 - 30 cm, rộng từ 3 - 5 cm
- Lá dày, cứng, mọc đối xứng hai bên thân
Hoa:
- Một cây lan Hài lông chỉ cho 1 hoa trên 1 cuống duy nhất
- Cuống hoa dài từ 15 - 30 cm, phủ 1 lớp lông mịn màu nâu tím
- Hoa có kích thước lớn từ 7 - 12 cm, khá to so với các loài lan hài khác
- Môi hoa có hình như một chiếc guốc, hai cánh bên bầu, dày, dài, có màu nâu đỏ/tím và phủ một lớp lông mịn
- Cảnh hoa ở đỉnh có hình tam giác bo tròn, có nhiều lông
- Nhị hoa hình vòm, màu vàng chanh hoặc trắng xanh
- Cánh hoa có màu nâu tím, nâu đỏ hoặc nâu xanh, có thêm vân hoặc sọc, môi hoa có màu vàng nâu, ánh đồng hoặc ánh tím nhạt, đôi lúc sẽ có màu xanh rêu
- Hoa có mùi hương thoang thoảng, nhẹ nhàng
- Hoa thường nở vào cuối xuân - đầu mùa hè, từ tháng 3 - 5 dương lịch, mỗi bông hoa nở từ 15 - 20 ngày
Cách trồng & chăm sóc lan Hài lông phù hợp với khí hậu Việt Nam
Hướng dẫn kỹ thuật trông lan Hài lông chi tiết.
Lan Hài Lông là một loài lan thích sống ở khí hậu cận nhiệt, có độ ẩm cao cho nên nó thích hợp trồng ở miền Bắc, miền Trung hoặc Tây Nguyên nước ta. Tuy nhiên, để đảm bảo chúng có thể phát triển tốt nhất, các bạn hãy tham khảo hướng dẫn trồng & chăm sóc được chia sẻ chi tiết bên dưới đây nha.
Chọn và xử lý giống lan Hài lông
Đầu tiên, bạn cần chú trọng đến việc chọn và xử lý giống để có thể giúp cho chậu lan Hài lông của mình phát triển một cách tốt nhất.
Nguồn gốc giống:
- Nên chọn lan Hài lông thuần vườn vì dễ sống, ít sâu bệnh và khả năng thích nghi tốt.
- Hạn chế chọn lan khai thác trực tiếp từ rừng vì tỉ lệ sống thấp, khó thuần, dễ mang mầm bệnh
Tiêu chí chọn giống lan Hài lông chuẩn:
- Chọn cây có thân cứng cáp, không có dấu hiệu sâu bệnh
- Lá xanh đậm, bóng, không dập nát
- Ưu tiên cây có nhiều rễ trắng, rễ non
- Chọn cây có chồi non nhú lên càng tốt
Xử lý giống lan Hài lông trước khi trồng:
- Cắt bỏ rễ hư, thối, lá hỏng, rửa sạch để loại bỏ rêu, đất còn bám ở gốc
- Ngâm cây giống vào dung dịch Physan 20, Benkona loãng trong 10 - 15 phút để khử nấm
- Ngâm tiếp cây vào dung dịch kích rễ (nếu có nhu cầu) như Rootplex, Atonik, N3M từ 20 - 30 phút
- Treo cây giống nơi thoáng mát từ 1 - 2 ngày để cây ráo nước hoàn toàn và tránh sốc nhiệt
Chọn và xử lý giá thể trồng lan Hài lông
Một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến sự sống còn của lan Hài lông đó chính là bạn cần chọn được giá thể phù hợp và xử lý đúng cach.
Yêu cầu giá thể:
- Dễ thoát nước
- Không mục nhanh
- Có khả năng giữ ẩm tương đối
- Không mang mầm bệnh
Các loại giá thể phù hợp:
- Vỏ thông
- Dớn Chile, dớn mềm
- Rêu rừng
- Than củi vụn
- Đá bọt
Xử lý giá thể:
- Ngâm hoặc luộc các loại giá thể như vỏ thông, dớn, rêu trong khoảng 10 - 15 phút rồi phơi khô trong 1 - 2 ngày để khử khuẩn.
- Đối với than củi, đá thì có thể rắc vôi bột hoặc Benkona để sát khuẩn nhẹ
Cách trồng lan Hài lông vào chậu
Cách trồng lan Hài lông vào chậu chi tiết.
Lan Hài lông tốt nhất nên được trồng trong chậu thay vì ghép vào giá thể. Và để giúp chậu lan sớm bén rễ và sinh trưởng tốt thì bạn hãy thực hiện theo hướng dẫn sau nha.
- Bước 1: Rải 1 lớp sỏi nhẹ, than củi hoặc đá bọt dưới đáy chậu, sau đó rải tiếp 1 lớp vỏ thông lớn lên trên
- Bước 2: Đặt cây vào giữa chậu, căn chỉnh rễ xòe đều, không bị gập lại
- Bước 3: Phủ thêm 1 lớp giá thể xung quanh gốc như vỏ thông nhỏ, dớn mềm,...ém nhẹ tay để giúp cây lan của bạn đứng vững.
- Bước 4: Phủ 1 lớp rêu rừng lên mặt giá thể để giữ ẩm
- Bước 5: Trong vòng 3 - 5 ngày đầu thì chỉ nên phun sương nhẹ quanh chậu, đặt chậu nơi thoáng mát, sau ngày thứ 5 trở đi mới bắt đầu tưới nước nhẹ vào gốc lan.
Chăm sóc lan Hài lông từ A - Z
Để đảm bảo chậu lan Hài lông có thể phát triển khỏe mạnh, ít sâu bệnh, ra hoa đúng vụ thì bạn hãy tham khảo hướng dẫn chăm sóc loài lan này được chia sẻ tại đây nha. Đảm bảo công cuộc chinh phục loài lan quý này của bạn sẽ dễ dàng hơn cho mà xem.
Vị trị đặt chậu:
- Đặt cây ở nơi thoáng khí, có gió nhẹ
- Nhiệt độ mát mẻ, ổn định từ 15 - 28 độ C
- Ánh sáng tán xạ từ 50 - 70%
- Tốt nhất là nên đặt chậu dưới 1 lớp lưới đen, mái hiên hoặc dưới tán cây tự nhiên.
Cách tưới nước:
- Nguyên tắc cơ bản: Tưới nước đúng lúc - đúng lượng - đúng cách
- Mùa xuân - hè: Tưới nước 3 - 4 lần/tuần, nếu thời tiết quá hanh khô có thể phun thêm sương nhẹ vào buổi trưa.
- Mùa mưa: Kiểm tra giá thể và chỉ tưới khi thấy quá khô ráo
- Mùa đông: Giảm tưới nước, chỉ tưới 1 - 2 lần/tuần
Bón phân theo giai đoạn:
Giai đoạn |
Loại phân bón |
Tần suất |
Sinh trưởng, phát triển |
NPK 30-10-10, Humic, Atonik |
10 ngày/lần |
Lan Hài lông chuẩn bị ra hoa |
NPK 6-30-30, phân hữu cơ tan chậm |
10 - 15 ngày/lần |
Giai đoạn sau khi ra hoa |
NPK 20-20-20, phân hữu cơ giúp cây phục hồi |
10 ngày/lần |
Duy trì đều đặn quanh năm |
B1, phân hữu cơ, vitamin tổng hợp |
Bón xen kẽ, 1 tháng/lần |
Lưu ý: Chỉ bón ⅓ - ¼ liều khuyến cáo so với hướng dẫn trên bao bì.
Phòng bệnh cho lan Hài lông
Cũng giống như một số loài lan khác, lan Hài lông có thể mắc một số bệnh phổ biến như thối rễ, thối gốc hoặc rệp sáp, nhện đỏ, nấm,...nếu không được chăm sóc đúng cách. Sau đây là một số biện pháp phòng bệnh tối ưu, các bạn có thể tham khảo thêm nhé.
- Nguyên tắc cơ bản “giữ giá thể sạch - không ẩm lâu - môi trường thoáng khí”
- Quan sát chậu lan mỗi ngày để có thể phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường
- Không tưới nước vào ban đêm, không để nước đọng ở gốc, lá vì dễ làm thối gốc, thối lá
- Phun thuốc phòng nấm - vi khuẩn định kỳ: Physan 20, Ridomil Gold, Chitosan
- Phun thuốc trừ sâu hại: Confidor 100 SL, dầu Neem (Neem oil), Radiant 60SC
Bảng giá lan Hài lông
Hiện nay, lan Hài lông được xếp vào một trong những giống lan rừng quý hiếm, cho nên chúng có giá thành tương đối cao so với những loài lan phổ biến khác. Chi tiết các bạn hãy tham khảo trong bảng giá bên dưới đây nhé
Loại lan Hài lông |
Giá tham khảo (vnđ) |
Lan hài lông giống (có 1 - 2 lá) |
150.000 - 300.000 vnđ/cây |
Lan hài lông trưởng thành, chưa có hoa |
300.000 - 600.000 vnđ/cây |
Lan Hài lông bụi lớn, có vòi hoa |
1.500.000 - 3.000.000 vnđ/chậu |
Lan hài lông rừng |
500.000 - 800.000 vnđ/cây |
Lưu ý: Các bạn cần chú ý rằng lan Hài lông nằm trong Phụ lục I CITES cho nên khi mua cây giống cần chú ý đến vấn đề nguồn gốc, chỉ mua cây thuần vườn và được nhân giống hợp pháp để tránh các vấn đề rủi ro về pháp luật nhé.
Hỏi đáp về lan Hài lông
Lan hài lông có khó trồng không?
Hài lông không phải là loài lan dễ trồng, tuy nhiên bạn chỉ cần duy trì được môi trường mát, ẩm, thoáng khí và nắm được một số kỹ thuật cơ bản mà chúng tôi chia sẻ trên đây là có thể tự tin thử sức với loài lan hài đặc biệt này rồi.
Lan Hài lông ra hoa vào tháng mấy?
Thông thường, lan Hài lông ra hoa vào tháng 3 - tháng 5 dương lịch hàng năm, tùy điều kiện chăm sóc nhưng cũng sẽ không lệch quá nhiều
Lan Hài lông có ưa sáng không?
Không, lan Hài lông chỉ ưa ánh sáng tán xạ từ 50 - 70%, tương đương với nắng sáng sớm hoặc nắng gián tiếp, không chịu được ánh sáng gay gắt vào giữa trưa
Hình ảnh lan Hài lông đẹp, ấn tượng
Mời các bạn cùng nhìn ngắm một số hình ảnh lan Hài lông mà chúng tôi đã sưu tầm được ngay bên dưới đây để cảm nhận hết được sự đặc biệt về hình dáng hoa cũng như màu sắc của loài lan rừng quý hiếm này nha.
Cận cảnh mặt hoa của lan Hài lông siêu ấn tượng.
Hình ảnh những bông hoa lan Hài lông mọc trên mỏm đá.
Một chậu lan Hài lông đang nở rộ.
Những bông lan Hài lông với hình dáng độc đáo.
Một chậu lan hài lông đang nở rộ siêu đẹp.
Với hình dáng khác biệt, cấu trúc hoa độc đáo, đậm chất huyền bí, lan Hài lông quả thật xứng đáng là một loài lan quý hiếm mà các nhà sưu tầm lan chuyên nghiệp phải có. Mặc dù chúng yêu cầu điều kiện chăm sóc khắt khe cũng như kỹ thuật cao nhưng đổi lại bạn sẽ thu được thành quả vô cùng xứng đáng là những bông hoa có một không hai không thể lẫn vào đâu được.
Hy vọng với những thông tin mà hoalanrung.net chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loài lan rừng đặc biệt này. Và đừng quên ghé thăm chuyên mục Blog của chúng tôi để khám phá thêm nhiều loài phong lan đẹp khác nha.